Türk düğün geleneklerinin her ne kadar popülerliğini yitirdiği düşünülse de birçok çift, yaşadığı bölgeye ait adetleri hala devam ettiriyor. Her bölge ve ile özgü Türk düğün gelenekleri ve adetleri var. Biz de sana ve müstakbel eşine fikir vermesi için bölgelere göre Türk düğün adetlerini sıraladık!
Düğünden Önce ve Düğünden Sonra Yapılan Adetler
Türkiye, düğün adetlerinin yöreden yöreye farklılık gösterdiği, adetler açısından zengin bir ülke. Hatta düğünden sonra adetler bile değişiklik gösterebiliyor. Bu nedenle düğün adetlerini farklı yörelerden örneklerle incelemek gerekir. İşte farklı yörelerin düğün gelenekleri:
Trakya Düğün Adetleri
Trakya, düğün adetleri konusunda oldukça zengin bir bölge. Hatta bu gelenekler illere göre de farklılık gösterebiliyor. Örneğin; Edirne düğün adetlerine bakalım:
Edirne düğünlerinde geleneklere göre gelin, damat evine geldikten sonra dışarı çıkarılarak kucağına bir kız ve bir erkek çocuğu oturtuluyor. Bunun nedeni çiftin kız ve erkek çocuğunun olmasının istenmesi.
Bölgede yer alan Kırklareli'nde ise düğün günü erkek tarafı kız evine gelin almaya gittiğinde yanında canlı tavuk götürür ve gelinin evine ya da bahçesine bırakıyor. Bunun sebebi gelinin ailesinin evlerinden bir can çıktığını düşünerek yerine bir can gelmesini istemesi olarak biliniyor.
Karadeniz Düğün Adetleri
Karadeniz de illere göre farklı birçok düğün geleneği bulunan bölgelerden. Örneğin; Tokat düğün adetlerinden en bilineni damadı derede yıkamak!
Bu geleneğe göre damat düğün günü davul zurna eşliğinde arkadaşları tarafından evinden alınır ve dere kenarına götürülerek kıyafetleriyle suya atılır. Daha sonra sudan çıkarılan damat, kazanda kaynatılan suyla yıkandıktan sonra damatlığı giydirilir ve düğüne hazırlanır.
Karadeniz illerinden Kastamonu’da yaygın olarak uygulanmaya devam edilen bir gelenekten bahsedelim. Kastamonu’da kız isteme merasiminden önce, çiftin yakınları arasından en iyi huylu olduğuna inanılan kişi ayakkabısını ayağından atıyor. Eğer ayakkabı düz düşerse bu evliliğin uğur getirileceğine inanılıyor.
Karadeniz düğün adetlerinden bahsetmişken Trabzon geleneklerine de değinmemek olmaz. Şehirde yaygın olarak bilinen gelenekler arasında pazartesi ve perşembe düğün alışverişi yapmak, damadın eğlence eşliğinde tıraş edilmesi gibi gelenekler vardır.
Şehirdeki geleneklere göre gelini genellikle yengesi veya başka bir yakını düğüne hazırlar. Gelini giydirene erkek tarafı bahşiş verir. Gelin alınırken bereket olsun diye başına para veya buğday saçılır.
Ege Bölgesi Düğün Adetleri
Ege bölgesi illerinde en yaygın düğün geleneklerine de değinelim. Afyon düğün adetlerine göre kız isteme sırasında erkek tarafına yalnızca su ikram ediliyor. Eğer isteme merasiminde aileler onay verirse erkek tarafı en yakın cuma günü çaya davet ediliyor. Nişan günü damadın annesi herkesin önünde gelini bir kez daha istiyor.
Ayrıca Afyon geleneklerine göre kayınvalide, elini öpen gelini kutlamıyor. Sebebi ise gelinle ilk günden yüz göz olmamak.
Aydın düğün adetleri ise diğer yörelerin geleneklerine göre biraz daha zorlu. Çünkü Aydın’da evlilik için kesin “evi olmayan erkeğe kız vermeme” geleneği var. Ayrıca düğünden sonra eve gelindiğinde damat gelini, bereketi simgeleyen para, buğday, şeker ve pirinç gibi ürünleri serperek karşılıyor.
Akdeniz Bölgesi Düğün Adetleri
Akdeniz bölgesinin düğün adetleri ise biraz rekabetçi. Özellikle Adana ve Mersin çevresinde yaygın adetleri gelin ve damat tarafını zorlayacak nitelikte.
Geleneklere göre kına gecesine giden damat yolda durdurulup, yüksek bir ağaç dalına konan yumurtaları vurması isteniyor. Vuramazsa gelin tarafı ceza veriyor.
Buna karşılık çeyiz damat evine götürülmeden önce damat tarafı çeyizden bir yastık kaçırıyor. Kız tarafının gençleri de onu kovalıyor. Yastığı kapıp damada ilk götüren bahşiş alıyor.
Doğu Anadolu Evlenme Gelenekleri
Doğu Anadolu, Türk düğün geleneklerinin en yaygın olarak uygulanmaya devam ettiği bölgelerden. Özellikle Erzurum ve çevresi Türk düğün gelenekleri açısından zengin.
Örneğin; Erzurumluların düğün adetlerine göre nişanlanan gencin kulağı, arkadaşları tarafından çekiliyor. Damat adayı, arkadaşlarına yemek vermek zorunda.
Gelin, damat evine girerken başından para ve kuruyemiş atılıyor. Kınada gelinin yengesi ve kaynana atışıyor. Erkek tarafında “kısır gecesi” yapılıyor.
Güneydoğu Anadolu Evlenme Gelenekleri
Güneydoğu illeri de düğün gelenekleri açısından oldukça zengin. Örneğin; Şanlıurfa düğün adetlerine göre alışılanın aksine takı töreni düğünün sonunda gerçekleştiriliyor.
Takı töreninde takı takmayanlar “Gelinin Cuması” denilen düğünden sonraki üç cuma günü damadın annesinin evinde hediyelerini verebiliyor.
Diyarbakır çevresinde de en bilinen geleneklere yer verelim: Gelin damadın evinin kapısında dolu bir testiyi kırıyor. Böylece evliliklerinin bir ömür su gibi yolunda akıp gitmesi umuluyor. Ayrıca içeri girerken, koyun gibi uysal olsun diye gelinin ayağının altına post seriliyor.
İç Anadolu Türk Düğünleri Gelenekleri
İç Anadolu’da da düğün gelenekleri özellikle Sivas, Konya ve çevre illerde yaygın olarak devam ettiriliyor. Bölgedeki Türk düğün geleneklerine de örnekler verelim:
Konya düğün geleneklerine göre gelin erkek evine götürülürken mezarlıktan geçirilmesine özen gösteriliyor. Bunun nedeni geline "Düğünü gördün, ölümü de unutma" mesajını vermek.
Sivas'ta ise gelinin alınacağını haber vermeye gelen kişi görevini hissettirmemek zorunda. Eğer yakalanırsa elleri bağlanıp boynuna tezek asılarak eşeğe ters bindirilerek tüm köyde dolaştırılıyor.
Türk düğün geleneklerine, farklı bölgelerden örnekler verdik. Eğer senin de yaşadığın bölgede yaygın olan düğün gelenekleri varsa, yorum bırakarak bizimle paylaşabilirsin.