Çok heyecanlanmıştım, hiç tanımadığım halde o gece rüyamda görmüştüm onu.
Eşinizle nasıl tanıştınız?
Komşumuz sayesinde, görücü usulü tanıştık. Ben 16 yaşındayken yan komşumuz mahallede Nihat adlı bir gençten bahsetmişti anneme. Çok heyecanlanmıştım, o gece rüyamda görmüştüm hatta. Bir gün, yün almak için çarşıya çıkmıştım, yürürken aniden tüylerim ürperdi. Yanımdan geçip beni süzen delikanlı oydu.
Görücü usulüyle tanıştınız yani. Peki evleneceğini öğrendiğinde nasıl hissettin?
İki ay boyunca nişanlı kaldık, ama hiç görüşmedik. O zamanın şartlarında işlerin bu kadar mesafeli olması çok normal, yıl 1950. Sonra da hemen bir nikah, nikah dairesinde de bir düğün. İkimiz de evliliğin ne olduğunu bilmeden evlendik.
Size hiç yol gösteren de mi olmadı?
Rahmetli annem o zamanlar en büyük yardımcımdı. Bana hep " ufak tefek şeyleri kafana takma, erin olacak o adam senin, geçimli ol " derdi. Ben de annemi dinledim, ayrılmayı hiç düşünmedim. Erimle yaşlanmaya niyet ettim yani.
İlk tartışmanız ne zaman oldu?
Yeğenlerimle sinemaya gitmiştim. Biz dışarıdayken eve misafirler gelmiş, ama benim haberim yok. Eve girdim, üzerimde yakası açık bir elbise vardı. Misafirlerin karşısına o elbiseyle çıktığım için akşam biraz gerginlik yaşadık. Neyse ki ben çok sakin ve sabırlı yaklaştım, olay büyümeden kapandı.
Evliliğinizin ilk yıllarında ilişkiniz nasıldı?
İçinde bulunduğumuz dönem yüzünden kadının erkeği karşısında hiç bir söz hakkı yoktu. Tamamen itaat etmek zorundaydık. Buna alışmak çok zor oldu benim için ama belli etmedim. Bir de kayınvalide vardı tabi, o en zor kısmıydı işin. Problemleri büyümeden halletmenin tek yolu susmaktı. Benim yöntemim, herkesin kızgın ya da öfkeli olduğu anlarda ortalığın dinginleşmesini beklemek, sakin kafayla problemlerin üstüne gitmek oldu.
Evde iş dağılımı nasıldı?
Evde çok programlı bir kadındım. Haftanın hangi günü ne iş yapılacağı belliydi. Yemeği kayınvalidem yapardı, geriye kalan bütün işleri ben yapardım. Bir de alışverişi evin beyleri yapardı. Evde toplamda beş kişiydik ilk yıl. Kayınvalidem ve kayınpederim, ben, eşim ve eşimin kardeşi. Bu kalabalık aileye alışmak çok zordu. Birinci yılın sonuna doğru ilk çocuğuma hamileydim.
Kalabalık bir ailede çocuk yetiştirmek nasıl bir tecrübeydi?
İlk çocuğumu, ailem kendi geleneklerine göre yetiştirmek istiyordu. Diğer çocuklarım üzerinde daha çok kontrol ve tecrübe sahibi oldum. Kayınvalidem ve kayınpederim ile aynı evde yaşadığımız için çocuklarım ve onlar arasında sürekli bir kuşak çatışması vardı.
Eşinizden hiç uzun süre ayrı kaldınız mı?
Hayır. En fazla üç günlüğüne annemi ziyarete gitmiştim. Onun dışında her yere beraber gittik.
Ekonomik durumunuz nasıldı?
Allaha şükür hiç para sıkıntımız olmadı. Eşim o zamanlar Kemeraltı Çarşı’sının sayılı kuruyemişçilerindendi. Paramız olmasına rağmen asla savurgan olmadık. İki küçük kazağı bozup bir büyük kazak yapardım, ekmek dahi atılmaz, peksimet yapılırdı.
Çocuklarınızla diyaloğunuz nasıldı?
Onlarla hiç münakaşaya girmedim, istedim ki kavga alışkanlıkları olmasın. Onlardan kötü bir laf işitmemek için elimden geleni yaptım. Onlar da bu güne kadar bana seslerini bile yüksetlmediler. Saygılarını hiç kaybetmediler. Onların fikirlerine hep saygı duydum, gençlerden öğrenmeye çalıştım. Bundan da hiç zarar görmedim.
Eşinizle bu kadar iyi geçinmeyi nasıl başardınız?
Onun isteklerini anlayıp yerine getirmeye çalıştım. Anlaşmazlıkları ve problemleri ortaya çıkmadan engellemeyi başardım sürekli. O da sağolsun çok iyi huylu bir adam, sorunları büyütmeden çözmekten yana oldu hep. Tabii, işin en önemli püf noktası sabırlı olmak.
İlk çocuğunuz genç yaşta şehir dışına okumaya gitmiş, neler hissettiniz?
Hayatımda hiçbir şeyi eğitim kadar kıskanmadım. Çok ağlamışımdır ailem beni okutmadı diye. Okulda çok başarılı bir öğrenciydim. Öğretmenlerim ailemin beni okutmayacağını öğrendiğinde, ailemin yanına gidip "Siz onu okutmazsanız biz okuturuz" bile demiştir. Bu yüzden kızımın okumasına çok destek verdim. Hasretine zor olsa da dayandım.
Ailenin büyükleriyle aranız nasıldı, onları nasıl idare ettiniz?
İdare edemedim maalesef. Sürekli sustum, içime attım. Eşimin ailesi ne de olsa, benim de ailem sayılır. Zaten eşimle aram iyiydi, aç değildik, hiç bir eksiğimiz yoktu. Her zaman olayların iyi yönünü görmeye çalıştım. Ailemle gösteriş yapmaktan hep çekindim, sakındım. Çocuklarımla övünürsem Tanrı’nın gücüne gider, sevdiklerime zarar gelir diye düşündüm, korktum.
Peki son durum nedir ailenizde şu an?
Eşimle evimizde huzurlu bir şekilde oturuyoruz. Çocuklarımız evlendi, toplamda beş torunum var. Her şeyden çok memnunum, en çok da eşimle yaşlandığım için mutluyum.
Son olarak, yeni evlenecek çiftlere tavsiyeleriniz nelerdir?
Eşinizle geçinmeye niyet edin. İstek çok önemli. Asla kızgınken kavga etmeyin, sakinleşene kadar bekleyin. Unutmayın ki gözler ve ses tonu insanı incitmeye yeter. Aranızdaki kavgaları anne babanıza yansıtmayın. Her şey iki kişi arasında kalmalı. Mutluluğun anahtarı sevgi ve sabırdır.
